Theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Luật Chất lượng Sản phẩm, hàng hóa số 05/2007/QH12 thì sản phẩm thực phẩm là sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn (sản phẩm, hàng hóa nhóm 2). Cũng theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 5 Luật Chất lượng Sản phẩm, hàng hóa thì sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 được quản lý chất lượng trên cơ sở Quy chuẩn kỹ thuật tương ứng do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành và tiêu chuẩn do người sản xuất công bố áp dụng.
Điều 3 Nghị định số 38/2012/NĐ-CP ngày 25/4/2012 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm nêu rõ “1. Thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn; phụ gia thực phẩm; chất hỗ trợ chế biến thực phẩm; dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm (sau đây gọi chung là sản phẩm) đã có quy chuẩn kỹ thuật phải được công bố hợp quy và đăng ký bản công bố hợp quy với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường” và “2. Sản phẩm chưa có quy chuẩn kỹ thuật phải được công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm và đăng ký bản công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm với cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường cho đến khi quy chuẩn kỹ thuật tương ứng được ban hành và có hiệu lực”.
Như vậy, theo quy định tại Luật an toàn thực phẩm và Luật Chất lượng Sản phẩm, hàng hóa thì doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh một trong các sản phẩm là thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn/phụ gia thực phẩm/chất hỗ trợ chế biến thực phẩm/dụng cụ, vật liệu bao gói, chứa đựng thực phẩm muốn đưa sản phẩm ra lưu thông trên thị trường bắt buộc phải công bố hợp quy hoặc công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm. Nếu doanh nghiệp không thực hiện công bố hợp quy hoặc công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm mà lại đưa sản phẩm ra lưu thông trên thị trưởng thì sẽ bị lực lượng quản lý thị trường kiểm tra và xử phạt theo Luật xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm của các cơ quan quản lý nhà nước xử phạt, đình chỉ sản xuất theo Luật Thanh tra.
Sản xuất kinh doanh thực phẩm là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện và chất lượng, an toàn thực phẩm của sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng. Do đó, người sản xuất, kinh doanh thực phẩm ngoài trách nhiệm đảm bảo an toàn thực phẩm; áp dụng các chương trình quản lý chất lượng trong sản xuất kinh doanh thực phẩm như GMP, HACCP, ISO 22000 còn phải đáp ứng các quy định của pháp luật về chất lượng, an toàn thực phẩm. Một trong các quy định bắt buộc của pháp luật Việt Nam đó là quy định về việc sản phẩm thực phẩm phải đáp ứng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, được chứng nhận phù hợp Quy chuẩn và công bố hợp quy hoặc công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ và do đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, cơ sở nhập khẩu thực phẩm tại Việt Nam bắt buộc phải tuân thủ nếu muốn tham gia vào ngành nghề sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Hiện nay, Bộ Y tế đã ban hành hai Thông tư là Thông tư số 19/2012/TT-BYT ngày 09/11/2012 hướng dẫn việc công bố hợp quy và công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm và Thông tư số 11/2013/TT-BYT ngày 08/4/2013 hướng dẫn chỉ định tổ chức chứng nhận hợp quy đối với thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn; phụ gia thực phẩm; chất hỗ trợ chế biến thực phẩm; vật liệu bao gói, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm để tạo hành lang pháp lý cho hoạt động chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm.
Viện An toàn Thực phẩm là một tổ chức khoa học và công nghệ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm trực thuộc Công ty Cổ phần Chứng nhận và Giám định Vinacert (VICB) đã được Cục An toàn Thực phẩm đánh giá đủ năng lực thực hiện chứng nhận hợp quy thực phẩm và ban hành Quyết định số 122/QĐ-ATTP ngày 03/4/2013 chỉ định Viện An toàn thực phẩm (Công ty cổ phần chứng nhận và giám định VinaCert) là tổ chức chứng nhận hợp quy thực phẩm. Với Quyết định chỉ định này, Viện An toàn Thực phẩm sẽ song hành cùng doanh nghiệp trong hoạt động nâng cao chất lượng, an toàn đối với các sản phẩm thực phẩm để đáp ứng các yêu cầu trong Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia và cung cấp dịch vụ chứng nhận hợp quy thực phẩm, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động công bố hợp quy, công bố phù hợp quy định An toàn Thực phẩm.